Yurt dışında ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları tarafından Kurumumuza intikal ettirilen muhtelif sayıdaki dilekçelerde finansal hesap verilerinin yurt dışındaki makamlara aktarılıp aktarılmadığı konusunda T.C. Gelir İdaresi Başkanlığı ve hesap bilgilerinin bulunduğu bankalara Kanun kapsamında başvuruda bulunularak bilgi talep edildiği ancak başvurularına yeterli cevap verilmediği ifade edilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmektedir.
Kişisel verilerin yurtdışına aktarılmasına yönelik hükümler, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) 9’uncu maddesinde Kanun’un kişisel veri işleme şartlarına ilişkin maddelerine atıf yapılmak suretiyle belirtilmiştir. Buna göre; ilgili maddenin (5) numaralı fıkrasında, uluslararası sözleşme hükümleri saklı kalmak üzere kişisel verilerin Türkiye’nin veya ilgili kişinin menfaatinin ciddi bir şekilde zarar göreceği durumlarda ancak ilgili kamu kurum veya kuruluşunun görüşü alınarak Kurulun izniyle yurt dışına aktarılabileceği, öte yandan (6) numaralı fıkrasında ise kişisel verilerin yurt dışına aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümlerin saklı olacağı hükümleri düzenlenmiştir.
Finansal hesap verilerinin, esas olarak ülkemizin de dahil olduğu Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı’na (OECD) üye ülkeler tarafından 3 Kasım 2011 tarihinde imzalanan ve 03.05.2017 tarihli ve 7018 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan “Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi” (Sözleşme) ile bu sözleşme kapsamında 2017 yılında imzalanan, 31.12.2019 tarihli ve 30995 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması” (Anlaşma) çerçevesinde yurt dışına aktarımı söz konusudur.
Türkiye’de Anlaşma kapsamında otomatik bilgi değişimi için bilgileri toplamaya ve paylaşmaya yetkili makam, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı olarak belirlenmiş olup bununla beraber, Vergi Usul Kanunu’nun 152/A maddesi uyarınca Gelir İdaresi Başkanlığı söz konusu Anlaşma kapsamında bilgi değişimine konu verileri toplamaya yetkilidir.
Anayasa’nın 90’ıncı maddesine göre usulüne uygun yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin uluslararası sözleşmeler ile kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda uluslararası sözleşme hükümleri esas alınmakta olup uyuşmazlık durumunda uluslararası sözleşmelerin kanunlar karşısında önceliğinin bulunduğu hüküm altına alındığından, bu itibarla, uluslararası sözleşmeler Türk normlar hiyerarşisinde kural olarak kanun değerinde bulunan gerek idareyi gerekse özel kişileri bir kanun gibi bağlamakla birlikte idare mahkemeleri tarafından da bir kanun gibi uygulanan hukuk kurallarıdır.
Mevcut durumda yurt dışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları tarafından benzer nitelikte çok sayıda dilekçenin Kurumumuza intikal ettirilmesi sebebiyle konu Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından değerlendirilmiş olup, alınan 28/12/2023 tarihli ve 2023/2199 sayılı Kurul Kararı ile;
- 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun 9’uncu maddesinin (5) numaralı fıkrasında, uluslararası sözleşme hükümleri saklı kalmak üzere kişisel verilerin Türkiye’nin veya ilgili kişinin menfaatinin ciddi bir şekilde zarar göreceği durumlarda, ancak ilgili kamu kurum veya kuruluşunun görüşü alınarak Kurulun izniyle yurt dışına aktarılabileceği, öte yandan Kanun’un 9’uncu maddesinin (6) numaralı fıkrasında “Kişisel verilerin yurt dışına aktarılmasına ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümler saklıdır.” hükmünün düzenlendiği, uluslararası sözleşme hükümleri söz konusu olduğunda bu anlaşmalar çerçevesinde kişilerin açık rızası aranmaksızın ya da Kurul iznine tabi olmaksızın kişisel verilerin yurtdışına aktarılabileceği, ayrıca Anayasanın 90’ıncı maddesinin “usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası anlaşmalar kanun hükmündedir” şeklinde tanzim edildiği, anılan maddeler uyarınca Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması kapsamında yurtdışına yapılacak veri aktarımlarının Kanun’un 9’uncu maddesi kapsamında hukuka aykırılık teşkil etmeyeceği, diğer yandan kişisel veri işlemenin bütçe, vergi ve mali konulara ilişkin olarak Devletin ekonomik ve mali çıkarlarının korunması için gerekli olması durumunda 6698 sayılı Kanun’un 28’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (ç) bendi uyarınca veri sorumlusunun aydınlatma yükümlülüğünü düzenleyen 10’uncu maddesi ile zararın giderilmesini talep hakkı hariç ilgili kişinin haklarını düzenleyen 11’inci maddesinin uygulanmayacağının hüküm altına alındığı dikkate alınarak, Kuruma intikal ettirilen şikayet dilekçelerine ilişkin olarak otomatik veri paylaşımına ilişkin hususların “Finansal Hesap Bilgilerinin Otomatik Değişimine İlişkin Çok Taraflı Yetkili Makam Anlaşması”nda düzenlendiği ve uluslararası anlaşma hükümleri kapsamında gerçekleştirilecek yurt dışına kişisel veri aktarım faaliyetlerinin Kanun’un 9’uncu maddesinin (5) ve (6) numaralı fıkraları uyarınca hukuka uygun olduğu değerlendirildiğinden 6698 sayılı Kanun kapsamında yapılacak bir işlem olmadığına
karar verilmiştir.
Kaynak: Kişisel Verileri Koruma Kurumu
